برنج فجر

برنج فجر دارای ویژگی و خصوصیات منحصر به‌فرد بسیاری است، به همین دلیل به مقدار زیاد و به طور عمده و خرده به فروش می‌رود. برنج فجر به یک ناحیه و منطقه‌ی خاصی متعلق نیست و می‌توان در مناطق مختلف آن را پرورش داد، همین امر از جمله مهم‌ترین دلایل فراوانی آن است. به منظور کاشت این محصول نیازمند محیطی کوهستانی و سرد هستیم، با توجه به منطقه‌ای که این برنج رشد می‌یابد کیفیت آن متفاوت می‌باشد و این امر به مقدار قابل ملاحظه‌ای در قیمت نهایی این برنج تاثیر گذار می‌باشد. اگر چه برای اولین بار برنج فجر در استان مازندران کاشت و برداشت شد ولی امروزه دامنه‌های  کوهستانی استان گلستان بیشترین میزان برداشت این برنج را دارد. مقدار بسیار زیادی از این برنج هر ساله به کشورهای مختلف صادر می‌شود و داری بازار فروش بسیار خوبی در داخل کشور نیز است.

در ادامه شما را با مشخصات، ویژگی ها، نحوه پخت و نحوه تشخیص برنج فجر آشنا خواهیم کرد. این مطلب یک راهنمای خرید و استفاده بسیار کامل و کاربردی می باشد. در نتیجه چنانچه با برنج فجر آشنایی کامل را ندارید و می خواهید با اطلاعات کافی خریدی مطمئن داشته باشید، این مطلب را مطالعه نمایید.

برنج فجر چه ویژگی هایی دارد؟

از جمله مهمترین ویژگی‌های این برنج می‌توان ظاهر مشابه خنجر آن را در اولویت قرار داد. ساختار ظاهری این برنج می‌تواند گزینه‌ی خوبی برای شناسایی آن باشد. بخش انتهایی آن سوزنی و در مقایسه با بخش بالایی باریک‌تر می‌باشد. اگر بتوانید ساختار و ظاهر آن را به خوبی شناسایی کنید از این طریق می‌توانید نمونه‌های اصل و تقلبی را هم تشخیص دهید.

رنگ اصلی برنج فجر سفید مایل به روغنی و یا کرم می‌باشد، طول دانه‌های آن نیز به طور تقریب 8 میلیمتر بوده و بعد از پخته‌شدن می‌تواند به 10 میلیمتر برسد. از این برنج به عنوان یکی از خوش‌پخت ترین انواع برنج ایرانی یاد می‌شود، البته در نظر داشته باشید با چندین بار پختن آن می‌توانید ترفندهای خاصی به منظور افزایش خوش‌پخت بودن برنج به دست آورید.

انواع برنج فجر

برنج فجر دارای انواع مختلفی نیست و فقط یک گونه دارد. البته ممکن است در بازار شاهد اسامی مختلف برای آن باشید ولی این امر دلیل بر آن نیست که این برنج انواع مختلفی دارد. افراد با توجه به پیشینه‌ی تجارت خود ممکن است برنج فجر را با نام‌های مختلف به فروش برسانند. یک نکته‌ی قابل ملاحظه در مورد این برنج بهتر است بدانید، بذرهای 70 روزه‌ی آن هیچ گونه عطر و بویی ندارند ولی بذرهای 90 روزه‌ی آن معطر هستند و ممکن است همین امر سبب شود برخی از فروشنده‌ها این برنج را در دو دسته‌ی جداگانه به فروش برسانند.

برخی برنج سرلاشه فجر را به عنوان یک نوع متفاوت از دیگر انواع برنج فجر می دانند. در حالی که اینگونه نیست! برنج سرلاشه فجر، همان برنج فجر سالم است که به دلایل مخلف شکسته شده است.

بررسی عطر و بوی برنج فجر

لازم است بدانید که مقاومت برنج فجر در برابر بسیاری از آفت‌های برنج بسیار زیاد است و این امر سبب می‌شود که میزان سموم کمتری مورد استفاده قرار گیرد. این امر سبب می‌شود که برنج فجر در مقایسه با بسیاری از برنج‌ها بسیار سالم به نظر برسد و پروسه ی کاشت و برداشت آن نیز بسیار آسان باشد، به همین دلیل هزینه‌ی پیشنهادی برای این برنج ایرانی در مقایسه با سایر انواع آن بسیار مناسب است. به جای خرید برنج‌های نامرغوب وارداتی به شدت توصیه می‌کنیم این نمونه از برنج ایرانی را در اولویت قرار دهید؛ زیرا کارایی و کیفیت آن به مراتب بسیار بهتر است.

داشتن عطر و بوی منحصر به فرد از مهم‌ترین ویژگی‌های یک برنج است. ما علاقه‌مند به خرید برنج‌های معطر هستیم، متاسفانه در سال‌های اول این برنج دارای عطر و بوی کافی نبوده و این امر به عنوان یکی از مهمترین ضعف‌های آن در نظر گرفته می‌شود ولی امروزه با کشف نکات گوناگون در کاشت این محصول و استفاده از تجارب کشاورزان زبردست شاهد نمونه‌های عطر دار آن هستیم. بدین ترتیب که اگر بذرها در مدت طولانی‌تر برداشت شود، بوی معطر برنج آشکار خواهد شد. به طور کلی  عطر و بوی برنج فجر شبیه برنج طارم می‌باشد.

برنج فجر توانسته است با خصوصیات منحصر به فرد دیگر به راحتی از سایر برنج‌ها قابل تشخیص باشد. از جمله مهم‎ترین ویژگی آن داشتن شلتوک به رنگ زرد می‌باشد. در برخی از مواقع نیز رنگ این برنج ممکن است سفید مایل به کدر باشد.

نکات مهم نگهداری برنج فجر

در نگهداری برنج فجر لازم است دستورالعمل‌های خاصی را در نظر بگیرید که از حضور و حمله‌ی حشرات مختلف به درون آنها جلوگیری کنید.

1. با توجه به میزان مصرف خود این نوع از محصول را خریداری کنید و از خرید عمده برنج فجر برای مصرف یک یا دو سال خودداری کنید.

2. بهترین ظروف برای  نگهداری برنج فجر، ظروف شیشه‌ای و یا در برخی از مواقع ظروف فلزی می‌باشد. ظروف پلاستیکی احتمال نفوذ رطوبت را دارند که به راحتی می‌تواند سبب خرابی برنج گردد.

3. استفاده از کیسه‌های برنج از دیگر گزینه‌های مناسب برای نگهداری برنج به ویژه مقادیر زیاد برنج است.

4. برنج را در یک ناحیه ای بالاتر از روی زمین قرارد هید. در این صورت هم جوندگان مختلف امکان دسترسی به آن را نخواهند داشت و هم رطوبتی جذب نخواهد شد.

باید و نبایدهایی در مورد برنج فجر

همانطور که در بخش بالا اشاره شد، امکان حمله آفات مختلف برای برنج فجر بسیار کمتر است و از سوی دیگر این برنج در برابر بسیاری از آفت‌های موجود مقاوم می‌باشد ولی اگر اصول لازم در کشت و برداشت در نظر گرفته نشود در این صورت نمی‌توان محصولی با کیفیت برداشت کرد. به همین دلیل لازم است دستورالعمل‌های مربوط را به خوبی بدانید. سوختگی غلاف از جمله  دیگر بیماری‌ها است که در مزارع کاشت برنج فجر دیده می‌شود که به راحتی می‌توان با در نظر گرفتن مکانیسم‌های مختلف این مورد را مهار کرد. 

تشخیص برنج فجر از شیرودی و خارجی

برنج فجر از نظر پخت، اصلاح ژنتیکی، مقاومت در برابر آفات و طبع برنج سرد، بسیار مشابه برنج شیرودی است. هر دو برنج می تواند برای پخت انواع غذاهای برنجی بسیار راضی کننده باشند. البته از نظر قیافه و ظاهر، برنج فجر بیشتر شبیه برنج خارجی است. اما برنج شیرودی از نظر ظاهر، به برنج هاشمی و برنج طارم هاشمی نزدیک است.افرادی

که می خواهند برنج شیرودی را از برنج طارم هاشمی تشخیص دهند، باید بدانند که طول دانه خام در برنج طارم هاشمی، کمی بیشتر از برنج شیرودی می باشد. برنج فجر و برنج های خارجی را نیز می توان از پخت آنها بلافاصله تشخیص داد، چرا که برنج فجر ایرانی عطر و بویی بسیار بهتر و بیشتر از برنج خارجی دارد. هنگامی که برنج خام است، برنج فجر و خارجی را مشت کرده و به آن ها کنید، تا استشمام عطر آن ساده تر باشد.

طرز پخت برنج فجر به صورت کته و آبکش

به منظور پخت برنج فجر روش‌های مختلف از جمله کته، آبکش و پخت آن در رستوران‌ها مد نظر می‌باشد. هر ایرانی بدون تردید با روش پخت برنج به صورت کته و آبکش آشنا است به همین دلیل در این بخش در نظر داریم که فقط به روش پخت آن در رستوران‌ها اشاره کنیم که کاربران عزیزمان به خوبی بدانند چه دلیلی وجود دارد که برنج فجر در رستوران‌ها خوش پخت تر به نظر می‌رسد.

در رستوران‌ها این برنج را می‌توان به دو روش کوتاه و بلند مدت پخت. اگر مدت زمان بسیاری برای پخت برنج در دست باشد معمولا روش بلند مدت در پیش گرفته می‌شود در غیر این صورت روش کوتاه مدت در پیش گرفته شده و برنج در بازه‌ی زمانی بسیار سریع آماده می‌شود. در پختن سریع برنج بعد از آبکشی در یک ظرف فلزی آن را بر روی شعله قرار می‌دهند و اجازه می‌دهند به طور کامل آب برنج از بین برود. سپس آن را پوشانده و اجازه می‌دهند در اثر بخار ایجاد شده، در مدت زمان 10 دقیقه پخته شود. اگر برای اولین بار این روش را انجام دهید ممکن است کیفیت لازم به دست نیاید ولی با تمرین و تکرار می‌توانید در این زمینه مهارت کافی به دست آورید.

برای بهبود کیفیت پخت این برنج حوصله‌ی کافی به خرج دهید، چرا که با افزایش تجربه‌ در پخت آن می‌توانید به نتایج بهتری دست یابید.

پخت برنج به صورت کته

1-ابتدا برنج را با آب ولرم بشویید. در حین شستن لازم است از شستن بیش از حد و چنگ زدن به برنج پرهیز کنید زیرا این امر سبب خرد شدن دانه‌های آن می‌شود. 

2-به مقدار کافی آب، نمک به برنج اضافه کنید و اجازه دهید به مدت دو ساعت استراحت کند.

3-برنج را بر روی شعله قرار دهید و بگذارید بجوشد. به محض جوشیدن، شعله‌ی آن را روی متوسط بگذارید تا آب آن بخار شود سپس آن را دم کنید.

پخت برنج به صورت آبکش

1-برنج پاک کرده (تمامی برنج‌های فروشگاه برنج تو پاک شده است.) را 3بار با آب ولرم بدون چنگ زدن شست‌وشو دهید تا آب آن زلال شود.

2-به ازاء هر پیمانه برنج 2 پیمانه آب و یک قاشق نمک در آن بریزید و در صورتی که برنج تازه نباشد (2 الی 3 ماه به اصطلاح کیسه خورده باشد) به مدت 4 الی 6 ساعت آن را بخیسانید.

برای آگاهی از روش پخت برنج تازه، مقاله‌ی بهترین روش پخت برنج تازه را مطالعه نمایید.

3-بعد از خیساندن برنج، جهت پختن آن از یک قابلمه‌ی مناسب به همراه آب کافی استفاده نمایید. درجه حرارت قابلمه‌ی برنج با آب را زیاد نموده تا آب آن به جوش بیفتد. برای شفاف‌تر و سفیدتر شدن برنج می‌توانید در این مرحله یک قاشق آبلیمو به آن اضافه کنید.

تاکید می‌شود یک قاشق روغن مایع را به ازائ هر کیلو برنج به آب در حال جوشیدن اضافه کنید و هر چند دقیقه یکبار آرام آن را به‌هم بزنید.

4-بعد از حدود 6 الی 10 دقیقه بسته به نوع برنج یکی‌دو دانه از آن را بین دو انگشت و یا زیر دندان امتحان کنید. همین‌قدر که مغز آن محکم و زبر نباشد کافی است و نگذارید برنج خمیده گردد.

5- برنج را آب‌کشی کنید و همان‌جا دوباره روی آن آب ولرم بریزید تا لعاب آن گرفته شود.

6- در یک قابلمه که فضای آن کوچک نباشد برنج را به صورت مخروطی بریزید و آن را بر روی شعله‌ی ملایم قرار دهید و درب قابلمه را همراه با دم‌کنی ببندید. بعد از حدود نیم ساعت الی 45 دقیقه به برنج سر بزنید. اگر دور برنج شما کمی طلایی شد برنج آماده است و می‌توانید آن را سرو کنید.

7-در صورت تمایل می‌توانید برای مجلسی‌تر شدن برنج چند قاشق روغن حرارت داده شده را روی آن بریزید.

نحوه محاسبه قیمت برنج فجر

چه عواملی در قیمت نهایی این برنج موثر می‌باشد؟ لازم به ذکر است که پارامترهای مختلفی می‌تواند قیمت نهایی برنج فجر را تحت کنترل قرار دهد به همین دلیل در بازار شاهد  اختلاف قیمت‌ها برای این نوع از محصولات هستیم، البته لازم به ذکر است که هر گاه برنج فجر به قیمت بسیار کمتر به شما به فروش برسد در این صورت به کیفیت آن مشکوک باشید. از جمله پارامترهای تاثیر گذار در قیمت برنج فجر می‌توان موارد زیر را نام برد:

• کیفیت برنج
• منطقه‎‌ی کاشت
• میزان خرید
• نوع پخت آن